بررسي قانون مجازات اسلامي مصوب۱۳۷۰ و قانون مجازات اسلامي مصوب ۱۳۹۲
براي رعايت حريم خصوصي نام نگارنده و استاد راهنما در سايت درج نمي شود
(در فايل دانلودي نام نويسنده و استاد راهنما موجود است)
تكه هايي از متن پايان نامه به عنوان نمونه :
(ممكن است هنگام انتقال از فايل اصلي به داخل سايت بعضي متون به هم بريزد يا بعضي نمادها و اشكال درج نشود ولي در فايل دانلودي همه چيز مرتب و كامل است)
چكيده
قتل و ضرب و جرح از جمله جرايمي است كه در تمام ادوار تاريخ رخ داده و هميشه نيز با عكس العمل كيفري مواجه بوده است. اين عكس العمل در حقوق جزاي اسلام به صورت دو نوع مجازات قصاص و ديه مطرح مي شود كه قصاص در موارد جنايات عمدي و ديه در جنايات غير عمدي مجازات اصلي محسوب مي شود. البته گاهي ممكن است حتي در موارد عمدي نيز اگر امكان قصاص نباشد ديه اجرا شود. اين نوع مجازات (قصاص و ديه) برخلاف حدود كه حق الله است، حق الناس مي باشد پس در احتساب و اجراي آن بايد مداقّه شود، براي همين شارع مقدس بر آن تأكيد بسيار نموده و علاوه بر كليات، فروعات آن را نيز بيان داشته است، لكن حكم برخي از مسائل آن به طور صريح بيان نگشته است كه يكي از آن ها بحث تداخل ديات است. در حال حاضر نيز در دادگاه هاي كيفري تعداد پرونده هاي اين موارد كم نيستند كه بسياري از اين قتل يا ضرب و جرح ها با تعدد صدمات همراه بوده است و اينجاست كه اين سوال مطرح مي شود كه آيا تمام اين صدمات ديه جداگانه دارد (البته در مواردي كه امكان قصاص نباشد) يا اينكه فقط ديه حدأكثر را در نظر مي گيريم و در اينجاست كه بحث تداخل يا تعدد ديات مطرح مي شود. اصل عدم تداخل ديات هم در فقه و هم در قانون به عنوان يك اصل كلي مطرح شده است، پس در نتيجه موارد خلاف اين اصل بايد مستند و مستدل باشد كه قانون مواردي را كه امكان تداخل وجود دارد چه به صورت يك قاعده كلي و چه به صورت موردي (در اعضاي مختلف) در مواد مربوط به بحث ديات مطرح كرده است. در اين نوشتار به بررسي فقهي - حقوقي بحث تداخل ديات پرداخته شده است و ضمن نگاهي كلي به قانون مجازات۱۳۷۰در اين زمينه، مواد مذكور در قانون مجازات ۱۳۹۲ را در مورد تداخل و يا تعدد ديات، مورد تجزيه و تحليل قرار داده است. با توجه به اينكه ماهيت تحقيق، توصيفي- تحليلي مي باشد براي جمع آوري اطلاعات مورد نياز از روش كتابخانه اي و استدلالي استفاده شده است.
كلمات كليدي: ديات - تداخل ديات - عدم تداخل ديات - تعدد صدمات
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه
- بيان مسأله.......................................................................................................... ۱
- سابقه تحقيق........................................................................................................ ۲
- ضرورت و نوآوري تحقيق ................................................................................. ۳
- سوالات تحقيق ................................................................................................... ۴
- فرضيات تحقيق................................................................................................... ۴
- هدف ها و كاربردهاي تحقيق ............................................................................. ۵
- روش و نحوه انجام تحقيق وبدست آوردن نتيجه.................................................... ۵
- طرح تحقيق ....................................................................................................... ۶
فصل اول: تعاريف ومفاهيم ديه و تداخل
بخش اول: تاريخچه، مفهوم و ماهيت ديه................................................................. ۱۰
گفتار اول: تاريخچه .............................................................................................. ۱۰
گفتار دوم: فلسفه ديه.............................................................................................. ۱۱
گفتار سوم: ماهيت ديه............................................................................................ ۱۲
گفتار چهارم: تعريف ديه......................................................................................... ۱۳
۱.ديه در لغت....................................................................................................... ۱۳
- ديه در روايات.................................................................................................. ۱۴
۳.ديه در اصطلاح فقها........................................................................................... ۱۴
- ديه در اصطلاح حقوق دانان............................................................................... ۱۵
- ديه در قانون..................................................................................................... ۱۵
بخش دوم: تداخل اسباب........................................................................................ ۱۶
گفتار اول: تداخل در لغت....................................................................................... ۱۶
گفتاردوم: تداخل در اصول فقه................................................................................ ۱۷
۱-تداخل در اصول لفظي(اصل لفظي)..................................................................... ۱۷
۲-تداخل در اصول عملي(اصل عملي).................................................................... ۱۸
گفتار سوم: محل نزاع در بحث تداخل...................................................................... ۱۹
گفتار چهارم: اصل عدم تداخل اسباب...................................................................... ۱۹
گفتار پنجم: تداخل تكاليف در ابواب فقه.................................................................. ۲۰
۱- تداخل در نماز................................................................................................. ۲۰
۲- تداخل در طهارت............................................................................................ ۲۰
۳- تداخل در حج................................................................................................. ۲۱
۴- تداخل در طلاق............................................................................................... ۲۱
۵- تداخل در حدود.............................................................................................. ۲۱
۶- تداخل در قصاص............................................................................................ ۲۱
۷- تداخل در روزه................................................................................................ ۲۲
۸- تداخل در جزيه................................................................................................ ۲۲
فصل دوم:تحليل فقهي تداخل يا عدم تداخل ديه ي أعضا در يكديگر
بخش اول: بررسي أصل عدم تداخل ديات در فقه..................................................... ۲۴
بخش دوم: بررسي روايات در زمينه تداخل ديات..................................................... ۲۶
گفتار اول: روايات حاكي از عدم تداخل ديات.......................................................... ۲۶
۱.روايت ابراهيم بن عمر........................................................................................ ۲۶
۲.روايت أصبغ بن نباته.......................................................................................... ۲۷
گفتار دوم: روايت حاكي از تداخل ديات.................................................................. ۲۸
گفتار سوم: تحليل وبررسي روايات.......................................................................... ۲۹
گفتار چهارم: جمع دو دسته روايات......................................................................... ۳۴
بخش سوم: تحليل فقهي......................................................................................... ۳۵
گفتار اول: فروض مسأله وحكم آن ها...................................................................... ۳۵
گفتار دوم: ديدگاه هاي فقها در اين زمينه.................................................................. ۳۶
۱.نظريه تداخل...................................................................................................... ۳۶
۲.نظريه عدم تداخل............................................................................................... ۳۶
۳.نظرات قائل به تفصيل......................................................................................... ۳۶
الف.تفصيل ميان يك ضربه وچند ضربه.................................................................... ۳۶
ب. تفصيل ميان جنايات طولي وعرضي................................................................... ۳۷
گفتار سوم: بررسي أدله مربوط به نظرات فقها........................................................... ۳۸
گفتار چهارم: ذكر چند استفتاء در اين زمينه............................................................... ۴۰
فصل سوم: تحليل حقوقي تداخل يا عدم تداخل ديه ي أعضا در يكديگر
بخش اول: بررسي كلي تداخل يا عدم تداخل ديات در قانون..................................... ۴۳
گفتار اول: بررسي اصل عدم تداخل ديات در قانون................................................... ۴۳
گفتاردوم: نگاهي إجمالي به قانون مجازات اسلامي مصوب ۱۳۷۰در اين زمينه.......... ۴۵
گفتار سوم: قواعد كلي تداخل و يا تعدد ديات درقانون مجازات اسلامي مصوب۱۳۹۲ ۴۸
- تداخل در صدمات غير عمدي............................................................................ ۴۸
- تداخل در صدمات عمدي.................................................................................. ۵۰
- بررسي قاعده ي عدم تداخل ديات...................................................................... ۵۱
- شرايط لازم براي تداخل ديات............................................................................ ۵۳
- قواعد كلي تداخل ديات در منافع....................................................................... ۵۵
- تداخل ديات در جراحات.................................................................................. ۵۹
گفتار چهارم: ذكر چند نظريه ي مشورتي در اين زمينه............................................... ۶۰
بخش دوم: بررسي موردي تداخل ديات در قانون مجازات اسلامي مصوب 1392... 61
گفتار اول: در أعضا................................................................................................ ۶۲
۱.استخوان............................................................................................................. ۶۲
- مو.................................................................................................................... ۶۲
- چشم................................................................................................................ ۶۳
- بيني................................................................................................................. ۶۴
- گوش............................................................................................................... ۶۴
- دندان و فك..................................................................................................... ۶۵
- دست وپا........................................................................................................ ۶۶
- ساير أعضا........................................................................................................ ۶۶
گفتار دوم: در ديه ي مقرر منافع.............................................................................. ۶۸
۱.عقل.................................................................................................................. ۶۹
- شنوايي............................................................................................................. ۷۰
۳ بينايي................................................................................................................ ۷۰
۴.بويايي............................................................................................................... ۷۰
- چشايي............................................................................................................. ۷۱
- صوت و گويايي................................................................................................ ۷۲
- ساير منافع........................................................................................................ ۷۲
گفتار سوم: تداخل در ديه جراحات ....................................................................... ۷۳
گفتار چهارم: تداخل در ديه ي جنين...................................................................... ۷۵
گفتار پنجم: تداخل در ديه ي جنايت بر ميت........................................................... ۷۶
بخش سوم: تداخل در أرش.................................................................................... ۷۷
گفتار اول: قواعد متفاوت از ديه در ارش.................................................................. ۷۹
۱.تساوي ارش براي زن ومرد................................................................................. ۷۹
- مهلت پرداخت در ارش..................................................................................... ۷۹
- سقف تعيين ميران ارش...................................................................................... ۸۰
گفتار دوم: اصل عدم تداخل در أرش....................................................................... ۸۱
فصل چهارم: تحليل فقهي- حقوقي تداخل يا عدم تداخل ديه أعضا در ديه ي نفس
بخش اول: تحليل فقهي.......................................................................................... ۸۳
گفتار اول: فروض مسأله......................................................................................... ۸۳
گفتار دوم: حكم فروض مسأله................................................................................ ۸۴
گفتار سوم: ديدگاه هاي فقها در اين زمينه................................................................. ۸۷
۱.نظريه ي تداخل.................................................................................................. ۸۷
۲.نظريه ي عدم تداخل........................................................................................... ۸۷
۳نظريه ي قائل به تفصيل........................................................................................ ۸۷
گفتار چهارم: بررسي أدله ي مربوط به نظرات فقها.................................................... ۸۸
بخش دوم: تحليل حقوقي....................................................................................... ۸۸
گفتار اول: نگاهي إجمالي به قانون مجازات اسلامي مصوب ۱۳۷۰............................ ۸۹
گفتار دوم: بررسي تداخل ديات در ديه ي نفس در قانون مجازات اسلامي مصوب۱۳۹۲ ۹۱
۱.سرايت صدمه ي غير عمدي منجر به مرگ............................................................ ۹۱
۲.سرايت صدمه ي عمدي منجر به مرگ................................................................. ۹۳
- زوال منفعت منجر به مرگ................................................................................. ۹۴
گفتار سوم: ذكر يك نظريه مشورتي در اين زمينه....................................................... ۹۵
نتيجه گيري............................................................................................................ ۹۶
پيشنهادات............................................................................................................. ۹۸
منابع..................................................................................................................... ۹۹
چكيده انگليسي................................................................................................... ۱۰۳
مقدمه
در ميان اجتماع انساني، وقوع جرم و جنايت يك اتفاق طبيعي محسوب مي شود و بيشتر اين جنايت ها در زمره تجاوز به انسان و ضرب و جرح وي بوده است و از ابتدا نيز اين جنايت ها با مجازات هاي مختلف همراه بوده است كه يكي از جنايت هاي متداول آن كه به قصد جبران صدمات وارده بوده بعد از قصاص ديه مي باشد.
در مورد اين صدمات ذكر اين نكته ضروري است كه معمولاً اين جنايت ها با تعدد ضربات و يا تعدد صدمات همراه بوده است و در راستاي جبران آن اين مساله مطرح مي شود كه آيا تمام صدمات را جداگانه محاسبه مي كنيم (كه اين را تعدد ديات مي نامند) يا در بين صدمات، بزرگترين صدمه را در نظر گرفته و فقط همين ديه را در نظر مي گيريم (كه اين را تداخل ديات مي گويند) يا اينكه بر حسب شرايط و نوع صدمات، تعداد ضربه ها و... متفاوت خواهد بود.
در اين نوشتار سعي برآن شده كه جداي از تحليل فقهي تداخل و عدم تداخل ديات در مواري كه صدمات متعددي وجود دارد به بررسي موادي از قانون مجازات كه مربوط به اين بحث است پرداخته شود و چگونگي احتساب ديه صدمات متعدد و تداخل و تعدد ديات در اين موارد با در نظر گرفتن حالت هاي مختلف نقد و بررسي شود.
- تعريف مسأله
قتل وجرح از جمله جرايمي است كه در تمام ادوار تاريخ به عنوان يك پديده ي اجتماعي مجرمانه، مورد تنفر و إنزجار عمومي بوده ودر همه شرايع وآيين هاي مذهبي و قوانين و نصوص ملت ها، قتل وجرح امري نامشروع و با عكس العمل شديد مواجه بوده است و جرم قتل وجرح ممكن است به شكل هاي مختلفي تحقق پيدا كند. در بسياري از موارد قاتل ابتدا يك جنايت برعضوي از أعضاي مجني عليه وارد مي كند (به عنوان مثال دست او را قطع مي كند واين جنايت برعضو منجر به مرگ مجني عليه مي شود) و در برخي از موارد ضرباتي كه باعث مرگ مجني عليه مي شود متعدد است كه گاه اين ضربه ها به صورت متوالي وگاه به صورت جدا از هم است. در كشور ما براي جنايت وجبران آن درموارد عمدي قصاص و در غير عمدي ديه در نظر گرفته شده و حتي گاهي در موارد عمدي هم كه امكان قصاص نباشد يا فرد عفو به ديه كرده باز بحث ديه واحتساب آن خواهد بود.
حال سؤالي كه در اينجا مطرح مي شود اين است كه اگر چند جنايت بر كسي وارد شده باشد، آيا براي هر جنايت ديه جداگانه در نظر گرفته مي شود؟ مثلاً اگر كسي با وارد كردن ضربه اي به سر ديگري سر او را بشكند و او بميرد آيا لازم است جاني دو ديه (يكي براي شكستن استخوان سر وديگري براي مرگ) بپردازد يا اينكه ديه شكستن استخوان سر در ديه نفس تداخل كرده و جاني تنها به پرداخت ديه قتل محكوم مي شود؟ اگر كلاً كسي دست، پا، گوش و چشم كسي را از بين ببرد ودر نتيجه شخص بميرد آيا ديه أعضا در ديه نفس تداخل مي كند يا اينكه مي بايست براي تك تك أعضا و براي نفس ديه جداگانه تعيين شود.(حاجي ده آبادي،۱۳۸۴ ،۸۴ )
مسأله ي ديگر اين است كه ديه حق النّاس است و در آن بايد با دقت بيشتري عمل كرد پس اينكه مشخص شود در چه مواردي تداخل و در چه مواردي تعدد در نظر گرفته مي شود يك بحث كاربردي است و نياز به مكتوب مدوني مي باشد كه بدانيم ملاك تداخل چيست؟
لذا در اين تحقيق سعي بر آن است تا با بيان أقوال فقها، همين طور أدله آن ها و بررسي موادي از قانون مجازات اسلامي مصوب "۱۳۷۰" وقانون مجازات اسلامي مصوب"۱۳۹۲"كه مرتبط با اين موضوع است، چالش ها و مشكلات قوانين و مقررات موجود در اين حوزه مطرح و پيشنهادات و راه كارهاي آن ها نيز بيان شود.
- ضرورت و نو آوري تحقيق
بحث پيرامون تداخل و عدم تداخل ديات بيشتر در فقه مطرح بوده و از جمله موضوعاتي است كه راجع به آن نظرات زيادي مطرح شده است، حقوق دانان به طور مختصر و كمتري به بررسي اين موضوع در حيطه ي حقوق كيفري پرداخته اند. البته حقوق ما به خصوص حقوق كيفري و قانون مجازات اسلامي متأثر و برگرفته از فقه است پس بررسي اين موضوع در فقه كاري مفيد خواهد بود.
اين موضوع كاربرد بسيار زيادي در حقوق ما دارد، از جمله اينكه بسياري از پرونده هاي كيفري در محاكم، راجع به موضوع مورد بحث مي باشد كه روند نسبتأ طولاني هم براي صدور اين احكام طي مي شود چرا كه ميزان جرم وجنايت در جامعه كم نيست و ميزان آمار پرونده هاي دادگاه نيز مؤيد همين مطلب است. لذا باتوجه به اهميت موضوع و اينكه تحقيق مفصل و دقيقي در اين مورد وجود ندارد سعي بر آن است تا با بررسي كامل و همه جانبه ي اين موضوع از منظر فقه وحقوق نتيجه مطلوب و شايسته اي حاصل گردد چرا كه بررسي فقهي مواد به درك و تحليل مواد ورفع إبهام و برداشت درست از ماده ي قانوني كمك مي كند كه اين مهم براي صدور رأي مفيد واقع خواهد بود.
در مورد ديات همان طور كه در سوابق آمد كتاب ها و رساله هاي مختلفي وجود دارد، اما درمورد تداخل ديات به صورت اختصاصي كتاب و يا رساله اي موجود نيست، البته قابل ذكر است مقاله ونوشته هايي كوتاه در مورد اين موضوع وجود دارد.
امّا اين رساله به بررسي فقهي- حقوقي صرف تداخل ديات به صورت إختصاصي پرداخته است، ضمنأ بررسي بحث تداخل ديات در قانون جديد با لأخص مواد مندرج در فصل هفتم از بخش اول كتاب ديات قانون مجازات اسلامي مصوب۹۲ (با عنوان تداخل وتعدد ديات) و همچنين ذكر نقاط قوت وضعف اين مواد و مقايسه آن با نظرات فقهي نيز كار جديدي خواهد بود.
- سؤالات تحقيق
- آيا در ارش هم تداخل وجود دارد؟
- آيا تغييرات قانون مجازات مصوب۱۳۹۲ تغييرات مثبت وداراي فايده اي بوده يا تغييرات تأثير خاصي نداشته است؟
- آيا قواعد كلي تداخل ديات مذكور در قانون جديد در مورد همه ي أعضا رعايت شده است؟
- فرضيات
- در ارش تداخل وجود ندارد چرا كه أصل، عدم تداخل ديات است و موارد تداخل در ديات، صراحتاً ذكر شده ولي در ارش مستند قانوني براي تداخل وجود ندارد.
- تغييرات داراي تأثيراتي مفيد بوده است، از جمله اختصاص دادن يك فصل از قانون به بحث تداخل و تعدد ديات.
- بله قواعد كلي مذكور در مواد ۵۳۹ تا ۵۴۷ قانون مجازات اسلامي در مورد تمام أعضا رعايت شده است.
- هدف ها و كاربردهاي تحقيق
با توجه به اينكه در قانون مجازات اسلامي مصوب۱۳۷۰ به طور مفصل و دقيق در خصوص موضوع مورد بحث چيزي بيان نشده است و همچنين علاوه بر زياد بودن تعداد كتب فقهي در اين خصوص نظريات مختلف و متعددي هم از سوي فقها بيان شده است.
مسأله ي ديگر اينكه موضوع مورد بحث در جامعه بسيار مبتلابه است و در محاكم حقوقي نيز بسيارجنبه ي كاربردي دارد، لذا اين تحقيق مي تواند به عنوان منبعي مناسب وگرد آوري شده جهت مطالعه، نقد و بررسي قانون مجازات اسلامي مصوب۱۳۷۰ و قانون مجازات اسلامي مصوب ۱۳۹۲ مورد استفاده قرار گيرد و تا حدودي ابهامات و ترديدهايي را كه قضات در موقع صدور رأي با آن مواجهند را برطرف سازد تا عدالت هرچه بهتر در محاكم حقوقي برقرار گردد. إرائه نظرات فقها وتحليل وبررسي ميزان رعايت نظر آنان در قانون مي تواند براي دانشجويان اين رشته و قضات و وكلا مورد استفاده باشد كه با تحرير اين نوشته مي توان به تعيين موارد امكان يا عدم امكان تداخل ديات در جرائم عليه نفس و أعضا كمك بزرگي كرد.
- روش انجام تحقيق
نوع مطالعه وروش بررسي فرضيه ها و پاسخگويي به مسائل مطرح شده در اين تحقيق توصيفي ـ تحليلي مي باشد كه در اين راستا لازم بوده منابع فقهي وحقوقي مدون بررسي شود.
لازم به ذكر است كه در كتب مذكور اشاره ي مستقيم ومفصلي به خود بحث تداخل نشده بلكه در كنار مباحث كلي وجزيي در مورد ديات اگر در آن مورد تداخل وجود داشته به بحث تداخل هم پرداخته شده است كه با فراهم آوردن منابع مربوط به ديات و فيش برداري اين كار صورت گرفته است.
در كنار تجزيه وتحليل موادي از قانون مصوب ۱۳۹۲كه مربوط به تداخل ديات مي باشد نگاهي به قانون مجازات اسلامي مصوب ۱۳۷۰ كمك بزرگي به فهميدن محتواي بحث خواهد كرد و در اين راستا إرائه چند نظريه مشورتي هم براي رفع ابهامات از خود مواد مفيد خواهد بود.
لذا در اين نوشتار با استفاده از روش عقلي و بهره گيري از استدلال هاي منطقي و نيز با تكيه بر اصول پذيرفته شده ي حقوقي به تجزيه و تحليل نظريات فقها و موادي از قانون مجازات مصوب۷۰ و همچنين نقد و بررسي موادي از قانون مجازات مصوب ۹۲ پرداخته خوهد شد. ضمن اينكه با بررسي و مروري بر نظريات مشورتي به تجزيه وتحليل هر چه بهتر اين موضوع پرداخته خواهد شد.
- طرح تحقيق
ديه و شرايط و چگونگي پرداخت و دريافت آن بحثي است كه در باره ي آن مطالب زيادي در كتب مختلف، مقاله ها و پايان نامه ها مي توان يافت براي همين در اين نوشته از پرداخت به اين مباحث خودداري كرده منتها از بابت مقدمه چيني وآشنايي خواننده با كلمات و محتواي بحث لازم ديده شده كه ابتدا در باره ديه مطالبي كلي بيان شود و سپس در باره ي خود تداخل مطلب آورده شده و بعد از آن به بحث تداخل ديات پرداخته شده است.
پس در اين پايان نامه بعد از قسمت مقدمه در فصل اول به تعاريف ومفاهيم مي پردازيم كه در بخش اول اين فصل درباره ديه در چهار گفتارمطلب خواهيم داشت: كه به ترتيب در گفتار اول از تاريخچه ديه كه در آن از چگونگي بوجود آمدن ديه در قبل و بعد از اسلام گفته مي شود، در گفتار دوم و سوم به ترتيب فلسفه ي ديه يعني قصد از تعلق ديه به مجني عليه و يا ورثه ي او چيست و در گفتار بعدي ماهيت ديه مورد بررسي خواهد گرفت اينكه ديه را مجازات بدانيم يا از ديدگاه مدني آن را مسئوليت مدني جاني در مقابل مجني عليه بدانيم.
در گفتار چهارم، تعريف ديه به ترتيب در لغت، روايات، در اصطلاح فقها، در بين حقوق دانان و در قانون پرداخته مي شود.
در بخش دوم به بحث تداخل اسباب در پنج گفتار خواهيم پرداخت كه در گفتار اول تداخل در لغت معني مي شود و در گفتار دوم تداخل در اصول فقه چه در اصول لفظي، در اصول عملي ودر جمله هاي شرطي بررسي مي شود و در گفتار بعدي اينكه محل نزاع و بحث و ابهام در تداخل چيست مورد بررسي قرار مي گيرد و در گفتار چهارم در مورد اصل عدم تداخل اسباب مطلب خواهد آمد و در نهايت مصاديق تداخل را در تكاليف فقهي از باب مثال خواهد آورد.
بعد از مقدمه چيني و تعاريف از فصل اول به بعد، سراغ بحث اصلي رفته و تداخل يا عدم تداخل ديات را بررسي مي كنيم، منتها براي تقسيم بندي بحث ابتدا در فصل دوم تداخل ديات أعضا را در يكديگر از منظر روايات و فقه و در فصل دوم تحليل حقوقي همين بحث و در آخر تداخل ديه أعضا در ديه ي نفس مورد بحث قرار مي گيرد.
فصل سوم كه در مورد تداخل ديات أعضا در همديگر است به سه بخش تقسيم شده است. بخش اول در اولين گفتار خود يك بررسي مختصري از تداخل ديات در قانون سابق يعني قانون مصوب ۱۳۷۰ خواهد داشت و در گفتار دوم قواعدي كلي [كه در مورد تداخل ديات است و اين قواعد در مواد مذكور در فصل هفتم بيان شده است] مورد تجزيه وتحليل قرار مي گيرد كه شامل شش مورد مي باشد. در انتهاي بخش چند نظريه ي مشورتي ذكر مي شود.
پس از بيان قواعد كلي در بخش دوم اين فصل به بررسي موردي تداخل ديات كه در قانون هم به صورت موردي در هر عضو بيان شده، مي پردازد كه البته در اين راستا نظريات فقها هم ذكر مي شود. اين بخش شامل پنج گفتار مي شود كه ابتدا در مورد تداخل در أعضا سپس تداخل در منافع و در سه گفتار آخر به ترتيب تداخل در ديه ي جراحات، در جنين و جنايت بر ميت بررسي مي شود.
در بخش سوم تداخل در ارش بررسي مي شود، چرا كه يكي از سوالات طرح شده در اين نوشته نيز همين بوده كه در اين بخش ابتدا در مورد قواعدي كه در ديه جريان دارد ولي در ارش متفاوت اجرا مي شود بحث مي شود و سپس در مورد سؤال اصلي يعني چگونگي اصل عدم تداخل ديات در ارش مورد تحليل قرار مي گيرد.
در فصل آخر درمورد تداخل يا عدم تداخل ديه أعضا در ديه ي نفس بحث مي شود كه بخش اول آن تحليل فقهي است و اين بخش در چهار گفتار نظرات فقها و دلايل آنها را مورد تجزيه وتحليل قرار مي دهد.
بخش دوم اين فصل، تحليل حقوقي است كه باز هم موارد تداخل قانون مجازات اسلامي مصوب۱۳۷۰ در گفتار اول مورد بحث قرار گرفته و در گفتار دوم آن موارد تداخل ديات أعضا در نفس در قانون مجازات اسلامي مصوب۱۳۹۲ مورد بررسي قرار مي گيرد.
قيمت :37500 تومان