2-2-1-3) پيشايندهاي و پسايندهاي بازارگرايي
در طول دهه 1990 دو جريان مطالعاتي در زمينه بازارگرايي وجود داشته است: (1) بهينه سازي شاخصهاي اندازهگيري بازارگرايي و (2) بررسي پيشايندها و پسايندهاي بازارگرايي (سين و همكاران[1]، 2005). در اين قسمت پس از اشاره كلي به پيشانيدها و پسايندهاي بازارگرايي، ابتدا پيشانيدهاي بازارگرايي را در قالب عوامل محيطي كلان و عمومي و خرد يا صنعت و عوامل داخلي شامل داراييها (مشهود و نامشهود)، شايستگيها و گرايشها بررسي ميشوند. سپس پسايندهاي بازارگرايي را در قالب دو دسته عوامل كلي ايجاد ارزش و عملكرد كسب و كار مورد بررسي ميدهيم.
آنچه در تعاريف متعدد بازارگرايي مشهود است، اين است كه وجود يك سري عوامل باعث تقويت بازارگرايي بنگاه ميشوند كه پيشانيدهاي بازارگرايي ناميده ميشوند و نيز بواسطه بازارگرايي بنگاه يك سري دستاوردهاي ارزشي و عملكردي براي بنگاه حاصل ميگردد كه با عنوان پسايندهاي بازارگرايي شناخته ميشوند.
كوهلي و جاورسكي (1993) پيشانيدهاي بازارگرايي را شامل عوامل مديريت ارشد، پوياييهاي بين بخشي و سيستمهاي سازماني معرفي نموده، بازارگرايي را در قالب ابعاد ايجاد هوشمندي بازار، نشر هوشمندي و پاسخگويي به هوشمندي ايجاد شده تبيين كرده، پسايندها را شامل پاسخ مشتري، پاسخ كاركنان و عملكرد كسب و كار بر ميشمارند و در نهايت متغيرهاي ميانجي طرف عرضه و تقاضا را موثر بر رابطه بين بازارگرايي و عملكرد كسب و كار ميدانند. شكل(2- 3) بازارگرايي و رابطه آن با پيشايندها، پسايندها و متغيرهاي ميانجي را نشان ميدهد.
[1] - Sin, et al
پسايندها متغيرهاي ميانجي بازارگرايي پيشايندها
عوامل مديريت ارشد |
پوياييهاي بين بخشي |
سيستمهاي سازماني |
بازارگرايي |
ميانجيهاي طرف تقاضا |
ميانجيهاي طرف عرضه |
پاسخ كاركنان |
عملكرد كسب و كار |
پاسخ مشتري |
شكل(2- 3) پيشايندها و پسايندهاي بازارگرايي (كوهلي و جاورسكي، 1990، 7)
مولفههاي پيشايندها و پسايندهاي بازارگرايي را ميتوان به شرح زير بسط داد:
پيشايندهاي پيش برنده يا بازدارنده بازارگرايي
عوامل مربوط به مديريت ارشد: ارتباطات (فاصله بين حرف و عمل مديريت)، ابهام مديران مياني، ريسكگريزي مديريت ارشد، تحصيلات و تحرك رو به بالا[1] مديران ارشد، نگرش مديريت ارشد نسبت به تغيير و توانايي مديران بازاريابي در جلب اعتماد مديران غير بازاريابي.
پويايي بين بخشي: تعارض بين بخشي، ارتباط و وابستگي بين بخشي و استقبال از نظرات ديگران.
سيستمهاي سازماني: بخشسازي (تخصصيسازي)، رسميت، تمركز، سيستمهاي پاداش مبتني بر بازار و پذيرش رفتار سياسي.
2-2-1-3-1) سازه بازارگرايي
اعتبار و تخصص منبع ايجاد هوشمندي
قابليت اعتماد منبع ايجاد هوشمندي
چالشهاي ناشي از هوشمندي
پذيرش سياسي هوشمندي
2-2-1-3-2)پيامدها يا پسايندهاي بازارگرايي
پاسخ به مشتري: رضايت مشتري، بازگشت مشتري و همراه آوردن مشتريان جديد
عملكرد كسب و كار: بازگشت سرمايه، سود، حجم فروش، سهم بازار و رشد فروش.
پاسخ به كاركنان: همدلي و همكاري، رضايت شغلي و تعهد سازماني
[1] - Upward mobility