پايان نامه شناسايي تعيين كننده هاي ظرفيت جذب دانش و تاثير آن بر قابليت پاسخ ...

 متن كامل پايان نامه مقطع كارشناسي ارشد رشته مديريت

دانشگاه تبريز

دانشكده علوم انساني و اجتماعي

گروه اقتصاد

پايان نامه جهت اخذ درجه كارشناسي ارشد رشته مديريت بازرگاني گرايش بازاريابي

عنوان:

شناسايي تعيين كننده هاي ظرفيت جذب دانش و تاثير آن بر قابليت پاسخگوي سريع سازمان

دكتر بهزاد سلماني

استاد مشاور :

دكتر زهرا كريمي

زمستان 1389

براي رعايت حريم خصوصي نام نگارنده و استاد راهنما در سايت درج نمي شود

(در فايل دانلودي نام نويسنده و استاد راهنما موجود است)

تكه هايي از متن پايان نامه به عنوان نمونه :

(ممكن است هنگام انتقال از فايل اصلي به داخل سايت بعضي متون به هم بريزد يا بعضي نمادها و اشكال درج نشود ولي در فايل دانلودي همه چيز مرتب و كامل است)

فهرست مطالب

فصل اول: كليات تحقيق

  1-1  مقدمه........................................ 1   1-2  بيان مسئله و اهميت موضوع ......................................... 2

     1-3  هدف هاي تحقيق.............................. 4   1-4  سوال هاي تحقيق 5..............................................    1-5  فرضيه‌هاي تحقيق 5.................................... 1-6  روش شناسي تحقيق   6

     1-6-1  مدل تحقيق................................ 6

     1-6-2  نوع تحقيق و روش گردآوري داده ها.......... 7

     1-6-3  جامعه و نمونه آماري ..................... 7

     1-6-4   روش تجزيه و تحليل داده ها .............. 7

  1-7  تعريف مفهومي و عملياتي متغيرها............... 8   1-7-1  متغير هاي توضيح دهنده منتخب براي ظرفيت جذب دانش ............... 8   1-7-2  متغير ظرفيت جذب دانش....................................... 9

  1-7-3  متغير قابليت پاسخگويي سريع ................. 9

  1-8  محدوديت‌هاي تحقيق............................. 10   1-9  ساختار تحقيق   10

فصل دوم: پيشينه تحقيق

     2-1  مقدمه..................................... 11   2-2  پيشينه نظري   11

     2-2-1  ظرفيت جذب دانش.......................... 13

    2-2-2  تعيين كننده هاي ظرفيت جذب دانش........... 26

     2-2-3  سازمان هاي پاسخگوي سريع................. 30

     2-3  پيشينه تجربي............................... 33   2-3-1  مطالعات خارجي............................................... 33       2-3-2  مطالعات داخلي....................................... 40       2-4  خلاصه و جمع‌بندي............................................. 42

فصل سوم: روش‌شناسي تحقيق

     3-1  مقدمه..................................... 44   3-2  نوع تحقيق 44

     3-3  مدل تحقيق................................. 45   3-4  فرضيه هاي تحقيق 45

  3-5  تعريف عملياتي متغيرها........................ 46        3-5-1  تعيين كننده هاي ظرفيت جذب دانش............................ 46   3-5-2  ظرفيت جذب دانش  49

  3-5-3  قابليت پاسخگويي سريع....................... 51

   3-6  جامعه و نمونه آماري.......................... 52   3-7  روش گردآوري داده‌ها.............................................. 52   3-8  روايي و پايايي پرسش‌نامه..................................... 56   3-9  روش تجزيه و تحليل داده‌ها........................................ 57 

فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده‌ها

  4-1  مقدمه........................................ 62   4-2  بررسي تاثير تعيين كننده هاي ظرفيت جذب دانش بر ميزان ظرفيت جذب دانش    62

     4-3  بررسي تاثير ميزان ظرفيت جذب دانش بر قابليت پاسخگويي سريع سازمان    69  ...................................... 4-4  آزمون فرضيه ها    72   4-5  جمع‌بندي فصل چهارم................................... 73

فصل پنجم: نتيجه‌گيري و پيشنهادها

     5-1  مقدمه..................................... 75

      5-2  مروري بر چارچوب كلي تحقيق................. 75   5-3  يافته‌هاي مهم تحقيق............................................... 76       5-4  بحث و نتيجه‌گيري........................................... 78       5-5  پيشنهادهاي تحقيق.................................... 85       5-5-1  پيشنهادهاي كاربردي.................................. 85       5-5-2  پيشنهاد براي تحقيق‌هاي آتي........................... 89

منابع و مأخذ .................................. 91

ضمائم    95

مقدمه                 

در محيط پر تلاطم و پوياي امروزي، دانش به منبعي ضروري براي ايجاد ارزش به جهت خلق و حفظ مزيت رقابتي تبديل گشته است. اما در كنار اين اهميت روزافزون، تغييرات سريع محيط، تكنولوژي و جريانهاي رقابتي مشكلات سازمانها را در حفظ خودكفايي از نظر ايجاد دانش و اطلاعات دوچندان نموده است. به نظر مي رسد نگاه به درون و جستجوي محيط داخلي براي ايجاد دانش كه روش مبتني بر منابع داخلي در اين موضوع مي باشد، روش راهبردي قديمي و محتاطانه است. چرا كه در چنين مواردي شركتها اثرات پوياي دانش داخلي و خارجي را ناديده مي گيرند.

امروزه ديگر سازمانهاي بزرگ برتر محسوب نمي شوند و اين برتر بودن از آن سازمانهايي مي‌شود كه سريعتر عمل مي كنند. سازمانها در محيطي پر تنش، غير قابل پيش‌بيني، پيچيده و به سرعت در حال تغيير براي كسب سود بيشتر، حفظ بازار و به طور كلي بقا و رشد خويش در رقابتند و براي رسيدن به اين اهداف بايد توانايي واكنش سريع در برابر تهديدات و فرصت‌هاي موجود در چنين محيط پويايي را داشته باشند. در چنين محيطهايي ضعف سازمانها در يادگيري سازماني عاملي است كه باعث كاهش توان رقابت پذيري سازمان ميگردد چرا كه آنها در فرايند جذب و بكارگيري تكنولوژيهاي جديد به آرامي حركت مي كنند. ظرفيت جذب نوعي يادگيري سازماني از محيط است و سازمانها با استفاده از اين ظرفيت مي توانند با تشخيص ارزشهاي جديد مانند روشهاي جديد در ارائه خدمات و توليدات و بكارگيري آنها در فرايندهاي كاري خود به تغييرات محيطي پاسخ سريعتر و موثرتري بدهند.

در اين فصل به كليات تحقيق مي‌پردازيم. بدين منظور پس از بيان مساله و اهميت موضوع، اهداف، سوالات و فرضيه‌هاي تحقيق بيان مي‌شوند. سپس به ترتيب روش‌شناسي تحقيق، مدل تحقيق، تعريف مفهومي و عملياتي متغيرها و محدوديت‌هاي تحقيق مورد بررسي قرار مي‌گيرد. در انتهاي اين فصل ساختار تحقيق بيان خواهد شد.

1-2) بيان مساله و اهميت موضوع

دنياي امروز دنياي تحولات و تغييرات مداوم و عصر عدم تداوم هاست. سازمانها براي بقا و رشد خويش در رقابتند و براي رسيدن به اين اهداف بايد توانايي واكنش سريع در برابر تهديدات و فرصت هاي موجود در چنين محيط پويايي را داشته باشند. از طرفي ‌در اقتصاد امروزي سرمايه و نيروي كار نمي تواند به تنهايي متضمن  بقا و موفقيت يك سازمان باشد و دانش بعنوان منبع كليدي سازمان در بقاء و رشد آن مبدل گشته است. آنچه كه تمامي مديران در آن اتفاق نظر دارند اين موضوع است كه بدون دانش و اطلاعات كافي از محيط داخلي و خارجي سازمان، ادامه حيات يك سازمان با مشكلات فراواني روبرو خواهد بود.

با توجه به اهميت ذكر شده در مطالب فوق، كسب و به كارگيري دانش به يكي از مهمترين دغدغه‌هاي مديران تبديل گشته و در ساختار سازماني وظيفه اي است كه به عهده تك تك اعضاي سازمان نهاده شده است. كسب و بكارگيري دانش در دو محيط داخلي و بيروني سازمان انجام مي پذيرد و در همين راستا شناسايي عوامل موثر بر بهبود توانايي سازمان در انجام اين وظيفه به يكي از موضوعات جذاب علمي و تجاري تبديل گشته است.

 موضوع مهمي كه مي توان بدان اشاره نمود اين است كه كسب دانش متضمن بكارگيري و تجاري سازي آن نمي باشد. چرا كه كسب دانش بيشتر از محيط خارجي سازمان صورت مي پذيرد و اين موضوع در حالي است كه بكارگيري آن در داخل سازمان پديد مي آيد. بنابراين بايد علاوه بر كسب دانش از محيط خارجي به موضوع هماهنگ كردن آن با دانش و محيط داخلي نيز توجه كافي را داشته باشيم.

به عبارت ديگر در محيط نوين كسب و كار كه دو مشخصه اصلي آن ابهام و پيچيدگي است، افزايش رقابت پذيري و سرعت عمل در پاسخگويي به تغييرات محيطي بيش از اينكه به منابع فيزيكي وابسته باشد به دانشي كه در اختيار سازمانهاست بستگي دارد. خارج از مرزهاي سازماني منابعي از دانش وجود دارند كه سازمان ها با بهره گيري از آنها مي توانند قابليت هاي رقابتي خود را توسعه دهند يا قابليت هاي نويني را خلق كنند و با افزايش سرعت و دقت خود در پاسخگويي به نيازهاي مشتريان در مسير پيشرفت سازماني گام بردارند.

ظرفيت جذب دانش و قدرت ايجاد ارتباط با محيط به جهت كسب اطلاعات بروز و جديد، سازمان را قادر مي سازد كه علاوه بر كسب ارزش و دانش جديد، قابليت بكارگيري و تجاري سازي آن را هم دارا باشد. ظرفيت جذب سازمان و به تبع آن توانايي سازمان در جهت كسب و به كارگيري دانش جديد به عوامل مختلف فردي، گروهي و سازماني بستگي دارد. يك سازمان با خاصيت پاسخگويي سريع كه بر پايه ابعاد رقابتي همچون قيمت، كيفيت، قابليت اطمينان، انعطاف پذيري، زمان و خدمات بنا نهاده شده است مي تواند محلي براي بكارگيري دانش كسب شده از محيط بيروني باشد. 

با توجه به اهميت پاسخگويي سريع به تغييرات و چالشهاي محيطي و با توجه به نتايج تحقيقات قبلي مبني بر تاثير مثبت ظرفيت جذب بر نوآوري سازمانها و همچنين كسب مزيت رقابتي، مسئله اصلي پژوهش حاضر به اين موضوع اشاره دارد كه اولاً آيا توانايي شركت در جهت كسب دانش و بكارگيري آن(ظرفيت جذب) بر افزايش قابليت پاسخگوي سريع سازمان موثر است؟ و ثانياً اينكه چه عوامل فردي، گروهي و سازماني بيشترين تاثير را بر اين توانايي شركت دارد و با توجه به كدامين عوامل مي‌توان اين توانايي را ارتقاء داد؟   

ظرفيت جذب در بيست سال گذشته يكي از مهمترين موضوعات مورد بحث بوده است زيرا منابع دانش خارجي از اهميت بالايي برخوردار است. ظرفيت جذب ظرفيتي پوياست كه شركتها را قادر مي سازد تا ايجاد ارزش كرده و از طريق مديريت دانش خارجي، مزاياي رقابتي كسب نموده و آن را حفظ نمايند.(Camison & Fores, 2008, p 9)

امروزه توجه به دانش‌هاي جديد و به كارگيري آن در فرايند توليد به يكي از اجزاء لاينفك مديريت سازمانها تبديل شده است. به نظر مي رسد با استفاده از اين ابزار توان رقابتي و قابليت واكنش سريع سازمانها افزايش مي يابد كه برآورد ميزان اين تاثيرگذاري از جمله موضوعات مورد علاقه مديريت مي باشد و مي تواند در هدايت سازمان به آنها ياري رساند. از طرف ديگر موضوع كسب و بكارگيري دانش يا به عبارت ديگر ظرفيت جذب از عوامل متعدي نشات مي گيرد كه شناسايي اين عوامل و تعيين ميزان تاثير آنها بر اين قابليت مي تواند راهنمايي براي مديران در جهت سرمايه گذاري براي گسترش و توسعه اين عوامل باشد.

با توجه به تغييرات سريع و عميق در سلايق مشتريان از يك طرف و تغييرات تكنولوژيكي و فني از طرف ديگر، لزوم واكنش سريع سازمانها در برابر تغييرات از الزامات موجود در عرصه مديريت سازمانها مي‌ باشد. از طرفي خاصيت پاسخگويي سريع رويكرد استراتژيك به سمت موفقيت در خصوص قوانين  و شرايط جديد و متفاوت كسب و كار قلمداد مي شود كه شناخت عوامل موثر بر افزايش قابليت واكنش سريع سازمانها مي تواند مديران را جهت حفظ مزاياي رقابتي سازمان كمك نمايد.

محدود بودن سرمايه موضوعي است كه همواره مديريت با آن روبروست و اين مسئله لزوم شناسايي عوامل با اهميت از عوامل كم اهميت را دو چندان مي نمايد. در همين راستا و در ارتباط با موضوع ظرفيت جذب و قابليت پاسخگويي سريع نيز نتايج حاصل مي تواند به صورت گسترده در امر تدوين برنامه هاي كلان سازمان به لحاظ ارئقاء سطح پاسخگويي سريع و در سطح خرد به جهت افزايش ظرفيت جذب دانش مورد استفاده مديران سازماني قرار گيرد.

1-3

...

در اين سايت فقط تكه اي از متن اين پايان نامه درج شده
ادامه در سايت منبع :پايان نامه شناسايي تعيين كننده هاي ظرفيت جذب دانش و تاثير آن بر قابليت پاسخگ...