پايان نامه براي دريافت درجه كارشناسي ارشد
رشته مديريت صنعتي گرايش تحقيق در عمليات
شناسايي و اولويت بندي فاكتورهاي تاثير گذار بر تجاري سازي يافته هاي پژوهشي در حوزه فني مهندسي ( مطالعه موردي دانشگاه تربيت مدرس و دانشگاه تهران)
استاد مشاور
جناب آقاي دكتر عادل آذر
زمستان 1389
براي رعايت حريم خصوصي نام نگارنده و استاد راهنما در سايت درج نمي شود
(در فايل دانلودي نام نويسنده و استاد راهنما موجود است)
تكه هايي از متن پايان نامه به عنوان نمونه :
(ممكن است هنگام انتقال از فايل اصلي به داخل سايت بعضي متون به هم بريزد يا بعضي نمادها و اشكال درج نشود ولي در فايل دانلودي همه چيز مرتب و كامل است)
چكيده
تحولات صورت گرفته در عرصه علم و تكنولوژي در نيم قرن اخير ، جهان را وارد عصر جديدي كرده است. در بسياري از كشورهاي پيشروي جهان ، دانشگاهها ديگر به عنوان نهادي هايي كه صرفا در جهت آموزش نيروي انساني و انجام تحقيقات ، فعاليت مي كنند شناخته نمي شوند بلكه از آنها انتظار مي رود كه نقش فعال تري در توسعه اقتصاد ملي و منطقه اي داشته باشند
در اين كشورها بخش دانشگاهي به عنوان بخش توليد و عرضه دانش با چالش پاسخگويي بهتر به ساير مولفه هاي نظام ملي نوآوري مواجه مي باشد و به طور روزافزوني در بهبود كارايي آنها در توليد دانش و افزايش سطح و كيفيت تحقيقات حاصل از اين بخش تلاش مي گردد. بهبود كارايي در توليد دانش تنها بخشي از فرآيند ارتقاء نوآوري ملي شناخته مي شود و اين امر نيازمند سازوكارهاي لازم جهت انتقال و به كارگيري دانش در ساير بخش هاي اجتماعي و اقتصادي ، به خصوص در بخش صنعت مي باشد كه به عنوان تجاري سازي نتايج تحقيقات ، محل توجه روزافزوني مي باشد، به همين جهت در اين پايان نامه سعي بر آن نموديم تا به عوامل موثر بر تجاري سازي يافته هاي پژوهشي در حوزه فني و مهندسي دست پيدا كنيم.در اين تحقيق با بررسي برخي از پژوهشهاي انجام شده مرتبط با حوزه تجاري سازي يافته هاي پژوهشي تعدادي عامل شناسايي شد ، پس از نظرسنجي از خبرگان و استفاده از فنون MADM اولويت بندي اين عوامل در دانشگاه هاي تهران و تربيت مدرس در حوزه فني و مهندسي انجام پذيرفت.
كليد واژه: تكنولوژي[1] ، انتقال دانش[2]، تجاري سازي[3]، فنونMADM [4]
فهرست مطالب
فصل اول: كليات تحقيق
1-1مقدمه:. 2
1- 2بيان مسئله:. 4
1-3 فرضيات تحقيق. 7
1-4 ضرورت انجام تحقيق. 7
1-5 اهداف اصلي تحقيق. 8
1-6 جنبه نوآوري تحقيق. 8
1-7 سابقه تحقيق. 9
1-8 ساختار تحقيق. 11
1-9 تعريف مفهومي واژگان. 12
فصل دوم : ادبيات تحقيق
2-1 علم ، توسعه و تكنولوژي. 20
2-2 توسعه تكنولوژي. 21
2-3 نوآوري. 22
2-4 تحقيق و توسعه. 24
2-4-1 اهداف تحقيق و توسعه.. 25
2-5 تكنولوژي و تحقيق و توسعه. 26
2-6 مديريت و مراحل اجرايي مراكز تحقيقات و تكنولوژي. 28
2-7 نقش تحقيق ، توسعه و نوآوري در توسعه و تجاري سازي تكنولوژي. 31
2-8 انتقال دانش بين دانشگاه و صنعت. 34
2-9 تغير نقش دانشگاهها و مراكز تحقيقاتي دولتي در اقتصاد دانش محور و حركت به سوي تجاري سازي تحقيق و توسعه 35
2-10 تجاري سازي يافته هاي پژوهشي. 38
2-11 مكانيسم هاي انتقال دانش بين دانشگاه و صنعت.. 43
2-12 فرآيند تجاري سازي نتايج تحقيقات در بخش دانشگاهي.. 44
2-13 عوامل اصلي فرآيند تجاري سازي. 46
2-14 روش هاي تجاري سازي يافته هاي پژوهشي. 52
2-15 الگوهاي تجاري سازي يافته هاي پژوهشي. 55
2-15-1 الگوهاي خطي تجاري سازي.. 58
2-15-1-1 الگوي تجاري سازي كوكوبو.. 58
2-15-1-2 مدل تجاري سازي كوپر (مدل مرحله-دروازه ).. 59
2-15-1-3 مدل گلداسميت.. 61
2-15-1-4 مدل راث ول و زگفلد.. 65
2-15-1-5 مدل پيشرفت تجاري سازي موسسه تجاري سازي استرليا.. 66
2-15-1-6 مدل اندرو و سركين.. 68
2-15-1-7 مدل انتقال نوآوري ملون-كارنگي:.. 70
2-15-1-8 مدل دانشگاه كوئيزلند(يوني كوئست).. 71
2-15-1-9 مدل فرآيند تجاري سازي جولي.. 72
2-15-2 مدل هاي كاركردي.. 77
2-16 مراكز تجاري سازي يافته هاي پژهشي دانشگاه تربيت مدرس:. 81
2-16-1 مركز رشد:.. 81
2-16-1-1 معرفي مركز.. 81
2-16-1-2 تعريف مركز رشد.. 81
2-16-1-3 اهداف مركز رشد.. 82
2-16-1-4 وظايف مركز رشد.. 83
2-16-1-5 ويژگيهاي مركز رشد فناوري.. 83
2-16-1-6 فعاليت هاي مركز رشد فناوري.. 84
2-16-1-7 انواع واحدهاي فناوري قابل پذيرش در مركز رشد.. 84
2-16-1-8 پذيرش در مركز رشد.. 84
2-16-1-9 معرفي خدمات پشتيباني.. 85
2-16-1-10 خدمات پشتيباني عمومي.. 85
2-16-2 پارك علم و فناوري:.. 85
2-17 مراكز تجاري سازي يافته هاي پژوهشي در دانشگاه تهران. 88
2-17-1 پارك علم و فناوري دانشگاه تهران.. 88
2-17-1-2 تاريخچه پارك علم و فناوري دانشگاه تهران.. 88
2-17-1-3 چشم انداز پارك.. 89
2-17-1-4 اهداف راهبردي پارك.. 90
2-17-1-5 ماموريت.. 91
2-17-2 مركز رشد واحدهاي فناور دانشگاه تهران.. 91
2-17-2-1 ماموريت.. 92
2-17-2-2 اهداف.. 93
2-17-2-3 مركز مالكيت فكري و تجاري سازي.. 93
2-17-3 مركز تجاري سازي.. 94
2-17-4 مركز انتقال فناوري.. 95
2-17-4-1 ماموريت.. 96
2-18 نتيجه گيري:. 97
فصل سوم : روش شناسي تحقيق
3-1 روش تحقيق. 102
3-2 جامعه آماري. 104
3-3 جمع آوري داده ها. 104
3-4 روش و ابزار جمع آوري داده ها. 105
3-4-1 روايي پرسشنامه.. 107
3-4-2 پايايي پرسشنامه.. 107
3-5 شناسايي عوامل موثر بر تجاري سازي يافته هاي پژوهشي در حوزه فني و مهندسي 109
3-6 شناسايي عوامل نهايي موثر بر تجاري سازي يافته هاي پژوهشي. 109
3-7 روش تجزيه و تحليل اطلاعات. 110
3-8آزمون ميانگين يك جامعه. 111
3-9 مدل هاي تصميم گيري چند معياره : (MCDM). 112
3-9-1 مدل هاي تصميم گيري چند هدفه : (MODM).. 112
3-9-2 مدل هاي تصميم گيري چند شاخصه : (MADM).. 113
3-10 انواع روشهاي تصميمگيريهاي چند شاخصه (MADM). 115
3-10-1 مدلهاي غيرجبراني.. 116
3-10-2 مدل هاي جبراني.. 116
3-10-2-1 روش SAW... 117
3-10-2-2 روش TOPSIS. 118
3-11 جمع آوري دادههاي لازم براي تجزيه و تحليل توسط تكنيكهاي SAW و TOPSIS 119
3-12 آمار توصيفي. 120
3-12-1 جنسيت پاسخگويان :.. 120
3-12-2 سطح تحصيلات پاسخگويان.. 121
3-12-3 سابقه فعاليت پاسخگويان در حوزه تجاري سازي.. 121
فصل چهارم : تجزيه و تحليل داده ها
4-1آزمون فرضيه ها:. 124
4-1-1آزمون فرض اول:.. 125
4-1-2آزمون فرض دوم.. 127
4-2 اولويت بندي عوامل موثر بر تجاري سازي يافته هاي پژوهشي در حوزه فني و مهندسي با استفاده از تكنيك SAW.. 128
4-3 اولويت بندي عوامل موثر بر تجاري سازي يافته هاي پژوهشي در حوزه فني و مهندسي با استفاده از تكنيك TOPSIS 136
4-4 رتبه بندي عوامل حاصل از تلفيق نمرات دو روش SAW و TOPSIS :. 144
4-5 ضريب تغييرات نمرات روشهاي SAW و TOPSIS:. 148
فصل پنجم : نتيجه گيري و پيشنهادات
مقدمه. 150
5-1 پيشنهاد به ساير محققان. 156
منابع:. 158
پيوست ها. 163
[1] Technology
[2] Knowledge Transfer
[3] Commercialization
[4] Multiple Attribute Decision Making
مقدمه:
امروزه آشكار شده است كه تبديل علم به ثروت از طريق شكل گيري فرايند نوآوري و توليد و فروش محصولات جديد امكان پذير است. شكل گيري و تحقق فرايند نوآوري مستلزم فراهم بودن عوامل مختلفي است كه يكي از مهمترين آنها تامين منابع مالي است.دسترسي به ظرفيتهاي سرمايه گذاري براي كار آفرينان و پژوهشگران عامل مهمي در ايجاد نوآوري و بهره برداري از توان فناوري است . زيرا اغلب كار آفرينان فاقد منابع مالي كافي براي سرمايه گذاري بوده و بسياري از تلاشها براي راه اندازي كسب و كارهاي جديد، مبتني بر تحقيق و پژوهش بوده و به همين دليل با شكست مواجه مي شوند.
هر سال بالغ بر 1000 ميليارد دلار در دنيا صرف تحقيق و توسعه مي شود كه اين رقم حدود 2درصد توليد ناخالص داخلي دنيا را تشكيل مي دهد و در برخي از كشورهاي توسعه يافته اين رقم به 4درصد توليد ناخالص داخلي[1] آنها نيز بالغ مي شود.
به طور كلي واحدهاي توليدي- صنعتي يا مراكز تجاري در صورتي حاضرند بودجه هاي هنگفتي براي تحقيق صرف كنند يا در اختيار دانشگاهها و انستيتوهاي پژوهشي قرار دهند كه يافته هاي پژوهشي قابليت تجاري شدن را داشته باشند. نرخ توسعه تكنولوژي و پژوهش به دليل اينكه توزيع گسترده دانش هزينه مرتبط با سازماندهي را كاهش داده ، تسريع يافته است (علمي, 1388).
توانايي تجاري كردن تكنولوژي اصلي مهم و حياتي است كه به معناي نقل مكان دادن از طرح آن تا بازار بصورت سريع و بهينه در محيط تجاري امروزي مي باشد.در روند جديد اولين چيزي كه به چشم مي خورد ازدياد و توسعه تكنولوژي هاي جديد و سرعتي است كه با آن تكنولوژي هاي كهنه منسوخ شده و از بين مي روند. دلايل اين روند فراوان است و شامل چرخه عمر كوتاه خيلي از كالاها مي شود. در هر حال بسيار مشكل است كه تنها به يك واقعه تكنولوژيكي مهم اشاره شود كه با اهميت و مختص يك سازمان باقي مانده است.
كوچك بودن بازار و تلاش براي درآمدهاي سرمايه اي بالاتر و مشتريان خبره تر از جمله عامل ديگري است كه نشان دهنده اهميت زياد افزايش توانايي هاي تجاري است. شركت هايي كه توانايي آوردن تكنولوژي به بازار را دارند مي توانند داراي رقيبان سر سختي شوند و شركت هايي كه فاقد اين ويژگي هستند ، موقعيت برجسته بازار را خيلي زود از دست مي دهند.
كاربردي كردن نتايج تحقيقات توليد شده در مراكز تحقيقاتي تجاري سازي تكنولوژي ناميده مي شود. به تعبيري ديگر، فرآيندي كه در آن نتايج و دستاوردهاي تحقيقاتي تبديل به تكنولوژي و نهايتا توليد محصول مي گردد را تجاري سازي مي نامند. در اين فرآيند چگونگي ارتباط مراكز دانشگاهي و تحقيقاتي با مراكز صنعتي مورد بررسي قرار مي گيرد.
تجاري سازي فرآيند تبديل تكنولوژي هاي جديد به محصولات موفق تجاري است(فكور،1385). به عبارت ديگر ، تجاري سازي دربرگيرنده آرايه هاي مختلفي از فرآيندهاي مهم فني ، تجاري و مالي است كه باعث تبديل تكنولوژي جديد به محصولات يا خدمات مفيد مي شود . اين فرآيند شامل فعاليت هايي از قبيل ارزيابي بازار ، طراحي محصول ، مهندسي توليد ، مديريت حقوق مالكيت معنوي ، توسعه استراتژي بازاريابي ، افزايش سرمايه و آموزش كارگر مي شود (Reamer & Others, 2003).
1-2بيان مسئله:
بطور كلي ، تجاري سازي يك فرآيند پرهزينه و بلند مدت است ، مضاف بر اينكه خروجي آن نيز داراي عدم اطمينان بالايي مي باشد (بندريان, 1388). هزينه تجاري سازي بطور متوسط 10 تا 100 برابر بيشتر از هزينه توسعه تكنولوژي جديد است . همچنين احتمال موفقيت بسيار كم است و در حدود كمتر از 5 درصد از فعاليت هاي تجاري سازي تكنولوژي هاي جديد با موفقيت همراه بوده اند . اگر هم تجاري سازي تكنولوژي با موفقيت روبرو شود ، مدت زمان زيادي به طول مي انجامد. تجاري سازي تحقيقات دانشگاهي بطور متوسط 6 سال زمان مي برد (APCTT, 2005).
در سالهاي اخير ، بخش زيادي از سرمايه گذاري هاي دولتي به تحقيق و توسعه اختصاص يافته است. علي رغم اين مطلب نرخ تجاري سازي حاصله از ميزان انتظار كمتر بوده است . به منظور جلوگيري از چنين اتلاف هزينه اي ، اطلاعات بازخورد كه از ارزيابي هاي پروژه هاي تكميل شده تحقيق و توسعه بدست مي آوريم را بايد در پروژه هاي آينده استفاده كنيم.تكنولوژي اخيرا نه تنها تبديل به بعد مهمي از توسعه و رشد ملي شده بلكه تبديل به عنصري بسيار ضروري براي بقاء در دنياي رقابتي كنوني گشته است.
در تجاري سازي دستاوردهاي پژوهشي در مرحله اول به توليد ايده پرداخته مي شود. در اين مرحله مهمترين دستاورد پژوهش ، توليد ايده[2] است. نخستين پرسشي كه مطرح مي شود آنست كه « ايده » را چگونه بايد توليد كرد؟
پس از « توليد ايده » توسط پژوهشگر يا افرادي كه در مراكز تحقيق و توسعه فعاليت مي كنند ضروري است كه « ايده » ارائه شده از جنبه هاي مختلف مورد بررسي و ارزشيابي قرار گيرد، اين مرحله كه دومين مرحله تجاري شدن ايده است اصطلاحاً ارزشيابي ايده توليدشده[3] ناميده مي شود.
مرحله بعد توسعه « ايده » و بررسي كاربردي كردن آن مي باشد . كه در اين مرحله نكات مهم بازاريابي مطرح مي شود كه لازم است براي روشن شدن آنها تحقيقات تكميلي صورت گيرد.
سپس وارد مرحله تحليل تجاري كالا مي شويم. منظور از تحليل تجاري آن است كه بنگاه اقتصادي، قبل از توليد، از طريق بررسيهاي آماري به اين نكته پي ببرد كه مناسب ترين ميزان ت
...
در اين سايت فقط تكه اي از متن اين پايان نامه درج شدهادامه در سايت منبع :پايان نامه شناسايي و اولويت بندي فاكتورهاي تاثير گذار بر تجاري سازي يافته هاي پ...